Kanda basofilik hücreler ne anlama geliyor?

Kandaki basofilik hücreler, bağışıklık sisteminin önemli bileşenlerinden biridir ve seviyelerindeki değişimler vücuttaki çeşitli süreçlere dair ipuçları taşır. Bu yazı, basofillerin normal değerlerini, yüksek veya düşük olmasının nedenlerini ve bu hücrelerin işlevlerini anlaşılır bir şekilde açıklamaktadır.

19 Kasım 2025

Kanda Basofilik Hücrelerin Anlamı


Basofilik hücreler (veya basofiller), kemik iliğinde üretilen ve kanda dolaşan bir tür beyaz kan hücresidir. Bu hücreler, alerjik reaksiyonlar ve bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Kan testlerinde basofil seviyelerinin yüksek veya düşük olması, çeşitli sağlık durumları hakkında ipuçları verebilir. Aşağıda, basofilik hücrelerin ne anlama geldiğini detaylıca açıklıyorum.

Basofillerin Normal Değerleri


Sağlıklı bir bireyde, basofillerin kandaki oranı genellikle toplam beyaz kan hücrelerinin %0.5 ila %1'i arasındadır. Mutlak sayı olarak ise mikrolitre başına 20 ila 200 hücre olarak kabul edilir. Bu değerler laboratuvara ve kullanılan test yöntemine göre hafif değişiklikler gösterebilir. Basofil seviyelerindeki anormallikler, doktorlar tarafından diğer test sonuçları ve klinik belirtilerle birlikte değerlendirilir.

Yüksek Basofil Seviyeleri (Basofili)


Basofil seviyelerinin normalin üzerinde olması durumuna "basofili" denir. Bu, genellikle altta yatan bir sağlık sorununa işaret edebilir. Yaygın nedenler şunlardır:
  • Alerjik reaksiyonlar: Örneğin, saman nezlesi, astım veya gıda alerjileri gibi durumlarda basofiller artabilir, çünkü bu hücreler histamin salgılayarak alerjik yanıtı tetikler.
  • Enflamatuar hastalıklar: Romatoid artrit veya ülseratif kolit gibi kronik iltihaplı durumlar, basofil seviyelerini yükseltebilir.
  • Enfeksiyonlar: Bazı viral veya paraziter enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin bir parçası olarak basofil üretimini artırabilir.
  • Kemik iliği ile ilgili bozukluklar: Lösemi (özellikle kronik miyeloid lösemi), polisitemi vera gibi miyeloproliferatif hastalıklar, basofil sayısında belirgin artışa neden olabilir.
  • Tiroid problemleri: Hipotiroidi (tiroid bezinin yetersiz çalışması) gibi durumlar da basofili ile ilişkili olabilir.
Basofili tek başına teşhis koymak için yeterli değildir; genellikle ek testler (örneğin, tam kan sayımı, alerji testleri veya görüntüleme) gerektirir.

Düşük Basofil Seviyeleri (Basopeni)

Basofil seviyelerinin normalin altında olması "basopeni" olarak adlandırılır. Bu durum daha az yaygındır ve genellikle şu nedenlerle ortaya çıkabilir:
  • Aşırı stres veya kortizol seviyelerinin yüksek olması: Stres, bağışıklık sistemini baskılayarak basofil sayısını düşürebilir.
  • Hipertiroidi: Tiroid bezinin aşırı çalışması, bazı kan hücrelerinin üretimini etkileyebilir.
  • Kemoterapi veya radyasyon tedavisi: Bu tedaviler, kemik iliğini geçici olarak baskılayarak basofil dahil kan hücrelerinin azalmasına yol açabilir.
  • Otoimmün hastalıklar: Lupus gibi bazı otoimmün bozukluklar, bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması sonucu basopeniye neden olabilir.
  • Şiddetli enfeksiyonlar: Vücudun enfeksiyonla mücadele sırasında kaynakları tükenirse, basofil seviyeleri düşebilir.
Düşük basofil seviyeleri genellikle ciddi bir sorun olarak kabul edilmez, çünkü basofiller diğer beyaz kan hücrelerine kıyasla daha düşük sayıdadır. Ancak, tekrarlayan testlerde sürekli düşükse, doktorunuz altta yatan nedenleri araştırmalıdır.

Basofillerin İşlevi ve Önemi

Basofiller, bağışıklık sisteminin doğal bir parçasıdır ve şu işlevlere sahiptir:
  • Alerjik yanıtlar: Alerjenlere maruz kalındığında, basofiller histamin ve diğer kimyasalları salgılayarak kaşıntı, kızarıklık ve şişme gibi semptomlara neden olur. Bu, vücudun potansiyel tehditlere karşı savunma mekanizmasının bir parçasıdır.
  • Enflamasyon düzenlemesi: Basofiller, iltihaplı bölgelere göç ederek bağışıklık hücrelerini çeker ve iyileşme sürecine katkıda bulunur.
  • Parazit enfeksiyonlarıyla mücadele: Bazı paraziter hastalıklarda, basofiller antikorlarla etkileşime girerek enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Basofil seviyeleri, genellikle rutin tam kan sayımı (CBC) testi sırasında ölçülür. Anormal sonuçlar fark edilirse, doktorunuz semptomlarınıza göre ek değerlendirmeler yapabilir. Unutmayın, basofil seviyelerindeki değişiklikler her zaman ciddi bir hastalığa işaret etmez; bazen geçici faktörlerden (stres veya hafif alerjiler) kaynaklanabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve düzenli check-up'lar, bu tür değişikliklerin erken tespit edilmesine yardımcı olur.

Eğer kan testinizde basofil seviyelerinizle ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir. Bu bilgiler genel eğitim amaçlıdır ve tıbbi teşhis veya tedavi yerine geçmez.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Kan Fizyolojisinin Özellikleri
Kan Fizyolojisinin Özellikleri
Editörün Seçtiği
Kan Yapan Yiyecekler
Kan Yapan Yiyecekler
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Kan Hücrelerinin Özellikleri
Kan Hücrelerinin Özellikleri
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Beyinde Kan Pıhtılaşması
Beyinde Kan Pıhtılaşması
Kan Kurdunun Özellikleri
Kan Kurdunun Özellikleri
Kan Kanseri Tedavisi
Kan Kanseri Tedavisi
Güncel
Kan Transfüzyonu
Kan Transfüzyonu
Güncel
Kan Şekeri Neden Düşer
Kan Şekeri Neden Düşer
Güncel
Amilaz Enzimi ve Özellikleri
Amilaz Enzimi ve Özellikleri
İlişkiden Sonra Kan Gelmesi
İlişkiden Sonra Kan Gelmesi
Kan Grubu Nedir?
Kan Grubu Nedir?
Kan Grubu Kartının Özellikleri
Kan Grubu Kartının Özellikleri
Kan Nasıl Temizlenir
Kan Nasıl Temizlenir
En Zor Bulunan Kan Grubu AB Rh ( - )
En Zor Bulunan Kan Grubu AB Rh ( - )
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Kan Grubuna Göre Beslenme
Kan Grubuna Göre Beslenme
İdrardan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
İdrardan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kan Şekeri Normal Değerleri
Kan Şekeri Normal Değerleri
Kan Üre Azotunun Özellikleri
Kan Üre Azotunun Özellikleri
Kan Nedir? Kanın Özellikleri
Kan Nedir? Kanın Özellikleri
Kan Şekeri Düşmesi
Kan Şekeri Düşmesi
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Kan Vücutta Neden Dolaşır
Kan Vücutta Neden Dolaşır
Hamilelik Kan Testi Nasıl Yapılır? ve Faydaları Nelerdir?
Hamilelik Kan Testi Nasıl Yapılır? ve Faydaları Nelerdir?
Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı
Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı
Tam Kan Sayımı Listesi
Tam Kan Sayımı Listesi
Kan Bağışının Önemi
Kan Bağışının Önemi
Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler
Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler
Kan Gruplarına Göre Beslenme
Kan Gruplarına Göre Beslenme
Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri
Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri
Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi
Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi
Öksürürken Kan Gelmesi
Öksürürken Kan Gelmesi
Rahimden Kan Gelmesinin Kaynağı Ne Olabilir?
Rahimden Kan Gelmesinin Kaynağı Ne Olabilir?
Kan Tahlilinin Sonuçları
Kan Tahlilinin Sonuçları
;