Büyük ve Küçük Kan DolaşımıBüyük Kan DolaşımıBüyük kan dolaşımı, sol ventrikülden başlar. Sol ventrikül kasılarak içindeki oksijen açısından zengin kanı aortaya pompalar. Aortadan çıkan kan, arterler aracılığıyla vücut dokularına taşınır. Kan, dokularda bulunan kılcal damarlara ulaşır ve burada oksijen ile besin maddelerini hücrelere verirken, hücrelerden karbondioksit ve atık maddeleri alır. Bu oksijen ve besin maddeleri alışverişi, hücrelerin metabolik aktivitelerini sürdürebilmeleri için gereklidir. Temiz kan, kılcal damarlardan toplardamarlara geçer ve bu toplardamarlar kanı, vücudun geri kalan kısmına taşır. Toplardamarlardaki kan, karbondioksit ve hücre metabolizması artıkları açısından zengindir. Bu kan, halk arasında "pis kan" olarak bilinir. Ancak bilimsel olarak, bu kanın karbondioksit ve atık maddeler açısından zengin olduğu söylenmelidir. Vücudun tüm toplardamarları, kanı "Vena kava süperior" ve "Vena kava inferior" adı verilen iki büyük toplardamara boşaltır. Bu iki büyük toplardamar, kanı kalbin sağ atriumuna taşır ve böylece büyük kan dolaşımı tamamlanmış olur. Büyük kan dolaşımı, sol ventrikülden başlayarak vücutta dolaşıp sağ atriumda son bulur. Bu dolaşım, dokulara oksijen açısından zengin kan sağlamanın yanı sıra, dokulardan karbondioksit ve atık maddeleri uzaklaştırır. Küçük Kan DolaşımıKüçük kan dolaşımı, kalbin sağ ventrikülü ile sol atriumu arasında gerçekleşir. Sağ ventrikül kasılarak içindeki karbondioksit açısından zengin kanı pulmoner arter aracılığıyla akciğerlere pompalar. Pulmoner arter, sağ ve sol akciğerlere giderek iki dala ayrılır. Sağ akciğere giden dala "sağ pulmoner arter", sol akciğere giden dala ise "sol pulmoner arter" denir. Bu sayede, sağ ventriküldeki karbondioksit açısından zengin kan, akciğerlere ulaşarak oksijenle zenginleştirilir. Akciğerlere gelen kan, burada alveol denilen hava keseciklerinin duvarları ile kılcal damarlara dağıtılır. Bu seviyede, akciğer hava kesecikleri ile kılcal damarlar arasında büyük bir hızla gaz alışverişi gerçekleşir. Kan, karbondioksitini akciğer havasına vererek, oksijeni alır. Bu durumda, karbondioksit açısından zengin olan toplardamar kanı, akciğerlerde karbondioksitten arındırılarak oksijen açısından zengin temiz kana dönüşür. Temiz kan, pulmoner venalar aracılığıyla kalbin sol atriumuna taşınır ve böylece küçük kan dolaşımı tamamlanmış olur. Büyük Kan Dolaşımında
Küçük Kan Dolaşımında
Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı ve GörevleriKan Dolaşımının Görevli OrganlarıKalpKalp, vücudun ihtiyaç duyduğu besin ve oksijen gibi maddeleri kan yoluyla gerekli yerlere taşımakla görevli olan bir organdır. Kaslardan oluşmuş olan kalp, bir pompa görevi görür ve insan hayatı boyunca sürekli çalışır. Erişkin bir insanda dakikada 60-80 kez atar. Çocuklarda bu sayı daha fazladır. İnsan kalbinin ortalama ağırlığı 250-300 gramdır. Kalp, sol ve sağ olmak üzere iki bölümden ve dört odacıktan oluşur. Bunlar sağ atrium, sağ ventrikül, sol atrium ve sol ventriküldür. DamarlarDamarlar, kalp ve doku arasında kanın taşınmasını sağlayan boru şeklindeki yapılardır. Üç çeşit damar vardır: atardamar, toplardamar ve kılcal damarlar. AkciğerAkciğerler, göğüs boşluğunda bulunan ve solunum organı olan yapılardır. Sağ ve sol akciğer olmak üzere iki parçadan oluşurlar. Akciğerler, diyaframın üzerine oturmuştur. Akciğerlerin dış yüzeyi parlaktır ve bu parlaklık, akciğerleri örten plevranın visceral yaprağından kaynaklanır. Renkleri, yaşa bağlı olarak değişir; yeni doğanlarda kırmızımsı, gençlerde pembemsi, erişkinlerde ise pembe-mavimsi bir renge sahiptir. Yaşlandıkça akciğerlerde pigmentler belirir ve bu pigmentler solunum sırasında akciğerlere giren yabancı maddelerden oluşur. Büyük ve Küçük Kan Dolaşımının GörevleriBüyük DolaşımdaOksijen açısından zengin kan, sol ventrikülden çıkar. Vücutta ilerlerken hücrelere oksijen sağlar. Hücrelerde biriken karbondioksiti alarak kalbin sağ atriumuna geri döner. Küçük DolaşımdaOksijen açısından fakir kan, kalbin sağ ventrikülünden çıkar ve akciğerlere ulaşır. Burada oksijenle zenginleştirilir ve kalbin sol atriumuna geri döner. |
.jpg "Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı")
.jpg&description=Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı){kind=link}
Büyük kan dolaşımının işleyişi gerçekten hayranlık verici. Oksijen açısından zengin kanın vücutta nasıl dolaştığı ve dokulara nasıl besin sağladığı çok önemli. Peki, bu süreçte büyük kan dolaşımının sağladığı oksijen miktarı, hücrelerin ihtiyaç duyduğu düzeyde mi kalıyor?
Cevap yazSerdar,
Büyükan Dolaşımın Önemi
Gerçekten de büyük kan dolaşımı, vücudumuz için kritik bir öneme sahiptir. Oksijen açısından zengin kanın kalpten vücuda pompalanarak dokulara ulaşması, yaşamın devamı için elzemdir.
Oksijen Miktarı ve Hücresel İhtiyaçlar
Büyük kan dolaşımının sağladığı oksijen miktarı, genellikle hücrelerin ihtiyacını karşılamak üzere ayarlanmıştır. Vücut, fiziksel aktiviteye bağlı olarak oksijen ihtiyacını artırabilir. Bu durumda kalp atış hızı ve kan akışı artarak dokulara daha fazla oksijen taşınır. Ancak, bazı durumlarda, özellikle hastalıklar veya dolaşım bozuklukları söz konusu olduğunda, hücrelere ulaşan oksijen miktarı yetersiz kalabilir.
Dolayısıyla, sağlıklı bir bireyde büyük kan dolaşımının oksijen miktarı, hücrelerin ihtiyaç duyduğu düzeyde kalmaya çalışır, ancak buna etki eden birçok faktör bulunmaktadır.
Büyük kan dolaşımında arterlerden vücut dokularına giden kanın hücrelere oksijen ve besin maddeleri dağıtarak karbondioksit ve atık maddeleri topladığından bahsediliyor. Peki, bu kanın tekrar kalbe dönerken taşıdığı atık maddeler ve karbondioksit, kalbe ulaştığında nasıl bir işlemden geçiyor? Toplardamarlardan sağ atriuma dönen bu pis kan olarak bilinen kanın kalpteki işlemi nedir?
Cevap yazKutlu, büyük kan dolaşımında arterlerden dokulara giden kan, hücrelere oksijen ve besin maddeleri dağıtarak karbondioksit ve atık maddeleri toplar. Bu pis kan, toplardamarlar aracılığıyla kalbe döner ve sağ atriuma girer.
Sağ Atriuma Giriş: Pis kan, üst ve alt ana toplardamarlar (vena cava superior ve vena cava inferior) aracılığıyla sağ atriuma getiriliyor.
Sağ Ventriküle Geçiş: Sağ atriumdan trikuspid kapak aracılığıyla sağ ventriküle geçer.
Akciğerlere Taşıma: Sağ ventrikülden pulmoner arterler aracılığıyla akciğerlere pompalanır. Burada kan, karbondioksitten temizlenir ve oksijenle zenginleşir.
Kalbe Dönüş: Akciğerlerde temizlenen kan, pulmoner venler aracılığıyla sol atriuma döner ve oradan sol ventriküle geçer. Sol ventrikülden tekrar büyük dolaşıma katılır ve vücut dokularına oksijen ve besin maddeleri taşır.
Bu şekilde kan, sürekli olarak vücutta dolaşarak hücrelere gerekli maddeleri sağlar ve atık maddeleri uzaklaştırır.