Kan Şekeri Neden Düşer

Kan şekeri düşüklüğü, tıbbi adıyla hipoglisemi, kandaki glukoz düzeyinin 50 mg/dl'nin altına düşmesi durumunda ortaya çıkar. Hipoglisemi belirtileri, vücut glukoz seviyesinde belirgin bir azalma yaşandığında gözlemlenir. Vücudumuzda midenin arka kısmında yer alan pankreas bezi, kan şekerini düzenleyen hormonlar salgılar. Bu hormonlardan biri insülindir. 1920'lerde insülin bulunana kadar, çeşitli diyet önerileri kan şekerinin artışını önlemeye yönelik araçlar olarak kullanılmıştır. İnsülinin salgılanamaması veya etkisini gösterememesi halinde, hücrelerin enerji ihtiyacını karşılamak için çok önemli olan glukoz hücrelere giriş yapamaz ve kanda birikir. Bu durum, kandaki şekerin normal seviyelerden daha yoğun olmasına ve dolayısıyla hücrelere zarar vermesine neden olur. Aşırı miktarda şeker, vücut için zehir etkisi yaratır. Hipoglisemi, daha çok tip 1 diyabetli hastalarda gözlemlenir. Tip 1 diyabetli hastaların kullandığı insülin veya kan şekerini düşürücü ilaçlar, hipoglisemiye yol açabilir. Şeker hastalığı, hem kalıtsal hem de çevresel faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Şeker hastaları, yemek öğünlerine dikkat etmezlerse ve ara öğünleri ihmal ederlerse hipoglisemiye zemin hazırlarlar.

Beyin ve sinir sistemi oksijensiz çalışamaz. Bu hücrelerin normal çalışması için oksijen kadar şekere de ihtiyaçları vardır. Normalde kan şekeri 70-100 mg/dl düzeyindedir. Kandaki şeker miktarı düşünce, beyin tarafından "adrenerjik aktivite" olarak adlandırılan bir reaksiyon başlatılır ve kan şekerini yükseltmek üzere stres hormonları salgılanır. Bu nedenle çarpıntı, sinirlilik, huzursuzluk, ateş basması, fenalık hissi, titreme ve terleme gibi belirtiler gözlemlenir. Reaktif hipoglisemi, yemekten yaklaşık 2 saat sonra gelişir. Krizler genellikle 10-30 dakika sürer ve kişi şekerli bir besin tüketirse daha kısa sürede geçer. Hipoglisemi genellikle unlu, şekerli bir besin veya içecek tüketiminden sonra ortaya çıkar.

Hipoglisemi belirtileri olan bir kişide, hipoglisemiye neden olan diğer nedenler araştırıldıktan sonra, 75 gram glikozla yapılan şeker yükleme testi genellikle tanıyı koymada yardımcı olur. Şeker yükleme testi esnasında alınan kan örneklerinde insülin değerlerinin yüksek, geç saatlerde şeker değerlerinin düşük olmasıyla reaktif hipoglisemi tanısı konabilir. Reaktif hipoglisemi, ayrı bir hastalık değil başka bir hastalığın belirtisidir.

Şeker hastalarında kan şekeri seviyesi yüksektir çünkü vücutları kandaki şekeri kas, yağ ve karaciğer hücrelerine enerji olarak depolamak üzere taşımaz. Bu durumun belli nedenleri vardır: Pankreas yeterince insülin üretmiyor olabilir veya hücreler insüline normal şekilde cevap vermiyor olabilir.

Şuuru açık olan hastada hipoglisemi belirtileri gözlendiğinde ağızdan şekerli yiyecekler alınmalıdır. Belirtiler hafifse 1 elma, kuru üzüm, reçel, 4-5 kesme şeker, şekerli içecekler, kola, meyve suyu veya şekerli bisküvi rahatlıkla alınabilir. Bu durumda kan şekerine bakılması yerinde olacaktır. Hastanın şuuru kapalı ise ağızdan yiyecek verilmez. Glukagon ampul deri altına yapılır; glukagon, insüline zıt etkisi ile kan şekerini yükseltir. Glukagon ampul, enjekte edildikten sonra 10-15 dakika içinde etki eder.