Tokluk kan şekeri, yemek yedikten sonra kandaki glukoz, yani şeker miktarını ifade eder. Glukoz, karbonhidratlı gıdalardan elde edilen temel enerji kaynağıdır. Karbonhidrat, vücudun ana enerji kaynağı olarak işlev görür.

Yemek yedikten sonra kandaki glukoz miktarı artar. Bu artış, pankreasın insülin salgılamasına yol açar. İnsülin, kan şekerini hücrelere enerji sağlamak için kullanılır. Diyabet hastalarında ise pankreas yeterince insülin salgılayamaz ya da hiç salgılamaz, böylece kandaki glukoz seviyesi sürekli yüksek seyreder. Tip 1 diyabette vücutta hiç insülin salgılanmazken, Tip 2 diyabette salgılanan insülin vücuda yeterli gelmez. Tip 2 diyabetliler genellikle ilaçlar ve diyetle kan şekeri seviyelerini dengede tutabilirler, ancak diyet ve ilaçlarına dikkat etmeyen bir Tip 2 diyabet hastası, hastalığın ilerlemesiyle dışarıdan insülin alımına ihtiyaç duyabilir.

Yüksek kan şekeri zamanla böbreklerde, gözlerde, sinirlerde ve damarlarda tahribata yol açar. Bu tahribatlar gözde körlüğe, böbreklerde ise organ nakli ihtiyacına kadar götürebilir. Dolayısıyla diyabet hastalığı, hasta tarafından çok ciddiye alınmalı ve tıbbi bir hastalık olarak görülmelidir. Hasta gerekli önlemleri almalı ve tüm beslenme ve yaşam tarzını diyabeti kontrol altında tutacak şekilde düzenlemelidir.

Tokluk kan şekeri testi, yemek yedikten 2 saat sonraki kan şekeri düzeyini ölçer. Sağlıklı bireylerde yemek sonrası kan şekeri miktarı normal seviyelere gelirken, diyabet hastalarında kan şekeri halen yüksek olur. Bu test, kişide diyabet olup olmadığının saptanmasının yanı sıra, bir diyabet hastasının kan şekeri seviyesini ne ölçüde dengede tutabildiğini görmek amacıyla da uygulanır. Dolayısıyla kan şekeri testleri, diyabetin teşhisinde olduğu kadar tedavisinde de kullanılır.

Bazı durumlarda, açlık kan şekeri normal seviyede çıkan kişilerin tokluk kan şekeri seviyeleri kabul edilebilir miktarların üzerinde tespit edilebilir. Bu yüzden tokluk kan şekeri testi en az açlık kan şekeri testi kadar önemlidir. Gizli şeker hastalığı ve insülin direncinin tespitinde de tokluk kan şekeri seviyeleri önemlidir. Diyabet riski taşıdığını düşünen bireyler, açlık kan şekeri testi yanında mutlaka tokluk kan şekerlerini de test ettirmelidirler.

Ailesinde diyabet hastalığı olanlar, obez bireyler ve hipertansiyonu olanlar diyabete yakalanmaya daha yatkındır. Risk altındaki bu kişilerin özellikle 40 yaşından sonra sağlık kuruluşlarında kan şekeri düzeylerini düzenli olarak kontrol ettirmeleri ve doktor kontrollerini aksatmamaları gerekmektedir.

Tokluk kan şekeri için 180 mg/dl (Her desilitre kanda 180 miligram) ve altı kan şekeri miktarı, açlık kan şekeri için 130 mg/dl ve altı kan şekeri miktarı normal kabul edilmektedir. Tokluk kan şekerinde 140 - 180 mg/dl arası diyabet riski altında, 180 mg/dl üzeri diyabet hastası sayılır. Açlık kan şekerinde 100 - 130 mg/dl arası diyabet riski altında, 130 mg/dl üzeri diyabet hastası sayılır.