Arterlerdeki kan rengi neden kırmızı görünüyor?

Arterlerdeki (atardamarlardaki) kanın kırmızı görünmesinin ana sebebi, kanın içinde bulunan hemoglobin proteininin oksijenle birleşmiş halde olmasıdır. Oksijenlenmiş hemoglobin, ışığın kırmızı dalga boylarını yansıtarak karakteristik parlak kırmızı rengi oluşturur.

Hemoglobin, alyuvarlarda (kırmızı kan hücrelerinde) bulunan ve akciğerlerden vücut dokularına oksijen taşınmasından sorumlu bir proteindir. Hemoglobin molekülü, demir içeren "hem" gruplarına sahiptir ve bu demir atomları oksijen molekülleriyle bağlandığında renk değişimi meydana gelir:

Arterler, oksijen bakımından zengin kanı kalpten vücudun diğer bölgelerine taşıdığı için buradaki kan yüksek oranda oksijenlenmiş hemoglobine sahiptir ve parlak kırmızı renktedir. Venlerde (toplardamarlarda) ise kan, oksijeni dokulara bıraktıktan sonra döndüğü için oksijenden fakir hemoglobine sahiptir ve daha koyu kırmızı-mor bir renk alır.

İnsan gözünün renkleri algılayış biçimi de bu görünümü etkiler. Kan, görünür ışık spektrumundaki kırmızı dalga boylarını yansıtıp diğer renkleri soğurduğu için kırmızı renkte görünür. Arteriyel kanın daha fazla oksijen içermesi, bu yansımanın daha parlak ve canlı bir kırmızı tonunda olmasını sağlar.

Bu renk farkı tıbbi uygulamalarda da gözlemlenebilir:

Arterlerdeki kanın kırmızı görünmesi, hemoglobin molekülünün oksijenle birleşmesi sonucu oluşan fizikokimyasal bir özelliktir. Bu durum, kanın oksijen taşıma işlevinin doğrudan bir göstergesidir ve sağlıklı bir dolaşım sisteminin normal bir özelliğidir.