Karaciğer Yağlanması Teşhisi İçin Yapılan Kan Testleri
Karaciğer yağlanması (hepatik steatoz), karaciğer hücrelerinde aşırı yağ birikmesi durumudur. Teşhis sürecinde doktorlar, karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek ve yağlanmanın nedenlerini belirlemek için çeşitli kan testleri ister. İşte yaygın olarak kullanılan testler:
- Karaciğer Fonksiyon Testleri (Liver Function Tests - LFTs): Bu testler, karaciğer enzim düzeylerini ölçerek hasar veya iltihap belirtilerini tespit eder. Önemli parametreler şunlardır:
- ALT (Alanin Aminotransferaz): Karaciğer hücre hasarında yükselir.
- AST (Aspartat Aminotransferaz): Karaciğer veya kas hasarını gösterir.
- ALP (Alkalen Fosfataz): Safra kanalı problemlerinde artabilir.
- GGT (Gama-Glutamil Transferaz): Safra yolu hastalıkları veya alkol kullanımıyla ilişkili karaciğer sorunlarında yükselir.
- Bilirubin: Safra atılımı veya karaciğer fonksiyon bozukluğunu değerlendirir.
- Albumin ve Total Protein: Karaciğerin sentez kapasitesini yansıtır.
- Lipid Profili: Karaciğer yağlanması genellikle yüksek kolesterol veya trigliserid seviyeleriyle ilişkilidir. Bu test şunları içerir:
- Total Kolesterol
- LDL (kötü) kolesterol
- HDL (iyi) kolesterol
- Trigliseridler
- Kan Şekeri ve İnsülin Düzeyleri: İnsülin direnci veya diyabet, karaciğer yağlanmasının yaygın nedenlerindendir. Testler şunları kapsar:
- Açlık Kan Şekeri
- HbA1c (3 aylık ortalama kan şekeri düzeyi)
- İnsülin seviyeleri
- İnflamasyon Belirteçleri: Kronik iltihap, karaciğer yağlanmasını kötüleştirebilir. Testler arasında:
- CRP (C-reaktif protein)
- Sedimantasyon hızı
- Viral Hepatit Taramaları: Hepatit B ve C gibi viral enfeksiyonlar, karaciğer yağlanmasını taklit edebilir veya şiddetlendirebilir. Bu nedenle, HBsAg ve anti-HCV testleri yapılabilir.
- Tam Kan Sayımı (Hemogram): Genel sağlık durumunu değerlendirmek ve anemi gibi sorunları tespit etmek için kullanılır.
- Özel Testler: İleri durumlarda, doktorlar fibrozis (skar dokusu) düzeyini tahmin etmek için non-invaziv testler isteyebilir, örneğin:
- FibroTest
- ELF Testi (Enhanced Liver Fibrosis)
Önemli Uyarılar:
- Bu testler tek başına karaciğer yağlanmasını teşhis etmek için yeterli değildir; genellikle ultrason, MR veya biyopsi gibi görüntüleme yöntemleriyle desteklenir.
- Test sonuçlarınızı bir uzman doktor (gastroenterolog veya dahiliye) değerlendirmelidir.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı, düzenli egzersiz ve dengeli beslenme, karaciğer yağlanmasını önlemede kritik rol oynar.
|