Omurgalılarda kapalı kan dolaşımı var mı?

Omurgalı canlılarda görülen kapalı kan dolaşım sistemi, kanın damarlar içinde kapalı bir devrede hareket ettiği yapısal bir düzenektir. Bu sistem, oksijen ve besin taşınımının verimliliğini artırarak organizmaların metabolik ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlar. Farklı omurgalı gruplarında kalp odacıklarının sayısı ve dolaşım tipine bağlı olarak sistemde çeşitlilik gözlemlenir.

19 Kasım 2025

Omurgalılarda Kapalı Kan Dolaşımı


Evet, omurgalıların tamamında kapalı kan dolaşım sistemi bulunur. Bu sistem, kanın kalp ve damarlar (arter, ven, kılcal damar) içinde kapalı bir devre halinde dolaşmasını sağlar. Kan, dokularla doğrudan temas etmez; oksijen, karbondioksit ve besin maddelerinin değişimi kılcal damarlar aracılığıyla gerçekleşir.

Kapalı Dolaşımın Temel Özellikleri:


  • Kan, kalp tarafından pompalanarak damarlar içinde hareket eder.
  • Dolaşım sistemi; kalp, arterler, venler ve kılcal damarlardan oluşur.
  • Yüksek basınçla etkin bir şekilde kan akışı sağlanır, bu da metabolik ihtiyaçların karşılanmasını kolaylaştırır.
  • Oksijenli ve oksijensiz kan birbirine karışmaz (tam olmayan ayrım balıklarda, tam ayrım kuş ve memelilerde görülür).

Omurgalı Gruplarında Kapalı Dolaşım Çeşitleri:


  • Balıklar: Tek dolaşımlı sistem; kalp iki odacıklıdır (bir kulakçık, bir karıncık). Kan, solungaçlardan geçerek oksijenlenir ve vücuda dağılır.
  • Amfibiler (Kurbağalar, Semenderler): Çift dolaşımlı ancak tam ayrılmamış sistem; kalp üç odacıklıdır (iki kulakçık, bir karıncık). Oksijenli ve oksijensiz kan kısmen karışır.
  • Sürüngenler (Timsahlar Hariç): Çift dolaşımlı, kısmen ayrılmış sistem; kalp genellikle üç odacıklıdır, ancak karıncık kısmen bölmelidir.
  • Timsahlar, Kuşlar ve Memeliler: Tam çift dolaşımlı sistem; kalp dört odacıklıdır (iki kulakçık, iki karıncık). Oksijenli ve oksijensiz kan tamamen ayrıdır, bu da yüksek metabolizma için verimli oksijen sağlar.

Kapalı Dolaşımın Avantajları:

  • Kan akış hızı ve basıncı kontrol edilebilir.
  • Oksijen ve besin dağıtımı daha etkilidir.
  • Büyük ve aktif vücut yapılarına uygun enerji desteği sağlar.

Sonuç olarak, kapalı kan dolaşımı omurgalıların ortak bir özelliğidir ve bu sistem, evrimsel süreçte gelişerek farklı omurgalı gruplarında çeşitlenmiştir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Kan Fizyolojisinin Özellikleri
Kan Fizyolojisinin Özellikleri
Editörün Seçtiği
Kan Yapan Yiyecekler
Kan Yapan Yiyecekler
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Kan Hücrelerinin Özellikleri
Kan Hücrelerinin Özellikleri
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Beyinde Kan Pıhtılaşması
Beyinde Kan Pıhtılaşması
Kan Kurdunun Özellikleri
Kan Kurdunun Özellikleri
Kan Kanseri Tedavisi
Kan Kanseri Tedavisi
Güncel
Kan Transfüzyonu
Kan Transfüzyonu
Güncel
Kan Şekeri Neden Düşer
Kan Şekeri Neden Düşer
Güncel
Amilaz Enzimi ve Özellikleri
Amilaz Enzimi ve Özellikleri
İlişkiden Sonra Kan Gelmesi
İlişkiden Sonra Kan Gelmesi
Kan Grubu Nedir?
Kan Grubu Nedir?
Kan Grubu Kartının Özellikleri
Kan Grubu Kartının Özellikleri
Kan Nasıl Temizlenir
Kan Nasıl Temizlenir
En Zor Bulunan Kan Grubu AB Rh ( - )
En Zor Bulunan Kan Grubu AB Rh ( - )
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Kan Grubuna Göre Beslenme
Kan Grubuna Göre Beslenme
İdrardan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
İdrardan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kan Şekeri Normal Değerleri
Kan Şekeri Normal Değerleri
Kan Üre Azotunun Özellikleri
Kan Üre Azotunun Özellikleri
Kan Nedir? Kanın Özellikleri
Kan Nedir? Kanın Özellikleri
Kan Şekeri Düşmesi
Kan Şekeri Düşmesi
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı
Kan Vücutta Neden Dolaşır
Kan Vücutta Neden Dolaşır
Hamilelik Kan Testi Nasıl Yapılır? ve Faydaları Nelerdir?
Hamilelik Kan Testi Nasıl Yapılır? ve Faydaları Nelerdir?
Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı
Büyük ve Küçük Kan Dolaşımı
Tam Kan Sayımı Listesi
Tam Kan Sayımı Listesi
Kan Bağışının Önemi
Kan Bağışının Önemi
Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler
Kan Şekerini Düşüren Yiyecekler
Kan Gruplarına Göre Beslenme
Kan Gruplarına Göre Beslenme
Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri
Kan Yapıcı Besinler Neler ve Özellikleri
Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kulaktan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Dışkıdan Kan Gelmesi Belirtileri ve Tedavisi
Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi
Kan Çıbanı Belirtileri ve Tedavisi
Öksürürken Kan Gelmesi
Öksürürken Kan Gelmesi
Rahimden Kan Gelmesinin Kaynağı Ne Olabilir?
Rahimden Kan Gelmesinin Kaynağı Ne Olabilir?
Kan Tahlilinin Sonuçları
Kan Tahlilinin Sonuçları
;