Kan Orucu Bozar Mı? İslam alemi için oruç tutmak farz kılınmıştır. Ağzın içi, abdestin bozulmasında iç organ sayılırken, orucun bozulmasında bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten fazlaysa orucu bozar. Bazen ağız, bedenin içi sayılır. Bu nedenle, oruçlu kimse tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsan içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi kabul edilir. Ağızdaki yaradan ya da mideden ağıza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürdüğünde ya da yuttuğunda, tükürük kandan fazla ise yani sarı ise yine oruç bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağıza geldiğinde de abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu kan ağızdan dışarı çıkarsa, her ikisi de bozulur. Ağzın içi bazen de bedenin dışı gibi kabul edilir. Ağıza su almanın orucu bozmadığı gibi. Kan Vermenin Orucu Bozup Bozmaması Kan vermenin orucu bozup bozmaması, farklı rivayetlere dayanır. Bir rivayete göre, Hz. Peygamber (s.a.v.) "Hacamat yapanın ve yaptıranın (vücuttan tedavi maksadıyla kan alanın ve aynı amaçla vücudundan kan aldıranın) orucu bozulur." demiştir. Buna göre, Ramazan'da oruçlu iken kan vermek orucu bozmaz. Vücuda kan almak ise beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar. Kan vermekle kişi günahkâr olmaz; ancak kendisi güçten düşerek oruç tutmasını zorlaştıracak derecede kan aldırmak mekruh olur. Örneğin, burun, göz damlası, astım hastalarının kullandığı spreyler, dil altı ilacı gibi ilaçların orucu bozmadığı belirtilmiştir. Göz ve burun damlası da orucu bozmayan ilaçlar arasındadır. Kulak tedavisinde damla kullanmak ve yıkatmak orucu bozmaz; ancak kulak zarının yırtılması ve buradan giren suyun mideye ulaşması halinde oruç bozulur. Kalp Rahatsızlıklarında Kalp rahatsızlıklarında kullanılan dil altı ilacı da orucu bozmaz. Dişlerin arasından çıkan kan boğaza gidecek olursa, eğer az olur ve içeriye geçmezse orucu bozmaz. Çünkü bu durumdan korunmak mümkün değildir. Çok olmakla beraber çoğunluğu tükürük teşkil ederse, hüküm yine böyledir. Ancak, çoğunluğu kan olur ve tadı duyulur halde ya da kanla tükürük eşit bulunursa, yutulunca oruç bozulur. Çıkarılan diş için de bu haller geçerlidir. Endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat ya da felçten ultrason çektirmek ile ilgili cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda oruç bozulmaz. İdrar kanallarına giren cihazlar ya da akıtılan ilaçlar da orucu bozmazken, lokal anestezi ve nefes yoluyla verilen anestezi orucun sıhhatine engel değildir. Ancak, enjeksiyon ile vücuda ilaç verilerek yapılan anestezi orucu bozar. İğne Yaptırmak, Serum ve Kan Vermek İğne yaptırmak, hastaya serum ve kan vermek kullanma amacına göre değişebilir. Ağrıyı dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapılmaktadır. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediğinden orucu bozmazlar. Ancak, gıda ve keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum ya da kan verilmesi de aynı hükme tabidir. Diyaliz, böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi ve hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Periton diyalizi, karın boşluğuna verilen özel bir solüsyon aracılığı ile, hastanın kendi karın zarı kullanılarak kanın zararlı maddelerden arındırılması ve sıvı dengesinin sağlanması işlemidir. Hemodiyaliz ise kanın vücut dışında bir makine yardımı ile temizlenip vücuda geri verilmesi işlemidir. Hemodiyaliz ve Oruç Hemodiyaliz, bir iğne aracılığı ile hastanın kolundan kan alınması ile başlar. Hemodiyaliz makinası, diyalizör denen bir filtreden kanı sürekli geçirerek zararlı maddeleri ve fazla suyu filtre eder. Filtre edilen temiz kan ikinci bir iğne ile hastanın damarına geri verilir. Bu işlem yapılırken bazen, gıda içerikli sıvı verilmesi gerekmektedir. Buna göre hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur. Burundan genize giden kanı ya da dişi kanayan ağız içindeki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur ve sadece kaza gerekir. Mideye kan gitmedikçe oruç bozulmaz. |