Kan Değerleri ve Özellikleri

Kan Değerleri

Kan değerleri, doktorlar tarafından hastalara doğru teşhis konulmasında önemli bir rol oynayan kan tahlili sonuçlarını ifade eder. Bu değerler, hastanın fiziki ve genel durumu dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Tek başına bu değerler, sadece bilgi sahibi olmamıza yardımcı olur.

Kan Tahlilinde İncelenecek Değerler Nelerdir?

Kan tahlili sonuçları, oksijen taşıyan eritrositler (kırmızı kan hücreleri) ve hastalıklarla savaşmamızı sağlayan lökositler (beyaz kan hücreleri) gibi hücrelerin büyüklüklerini ve sayılarını incelemektedir. Kırmızı hücrelerde bulunan hemoglobin oksijen taşımaktadır. Bu hücrelerin düşmesi sonucunda oksijen taşınamaz. Tahlillerin yabancı terimlerle gösterilmesinin sebebi, cihazların yurtdışından satın alınmasıdır. Bunun dışında böbrek, karaciğer, yağ ve şeker gibi birçok değer de kan tahlili ile incelenebilir.

Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrositler)

RBC (Red Blood Cells): Bu değer, oksijen taşıyan hücrelerin sayısını verir. Değerin düşük çıkması anemi rahatsızlığına veya kan kaybına işaret eder. Değeri yüksek çıkarsa, KOAH, polisitemi rahatsızlığı veya yüksek yerlerde oturma gibi sebeplerden kaynaklanabilir.
MCV (Mean Corpuscular Volume): Bu değer, oksijen taşıyan hücrelerin ortalama büyüklüğünü belirtir. Değer düşükse kırmızı hücrelerin küçük olduğu, yüksekse hücrelerin genişlediği düşünülür. Demir eksikliğine bağlı anemilerde değer küçülür, B12 vitamin eksikliğinden kaynaklanan anemilerde ise değer yüksek çıkar.
Hb (Hemoglobin): Hemoglobin miktarını gösteren bu değer, anemilerin tanısında önem taşır.
MCH: Kırmızı hücrelerdeki hemoglobin miktarını gösterir.
Hct (Hematokrit): Kanda bulunan hemoglobin ve eritrosit miktarlarını verir. Düşük çıktığında anemi, lösemi ve kan kayıplarını gösterirken, ishal gibi su kayıplarında ya da polisitemi rahatsızlığında değerler yüksek çıkar.
PLT (Platelets): Kanda pıhtılaşmayı sağlayan hücreleri gösterir.

Beyaz Kan Hücreleri (Lökositler)

WBC (White Blood Cells - Leukocytes): Kandaki savunmayı sağlayan, bağışıklık hücresi olan lökositlerin toplamını verir. Değerin yüksekliğinde enfeksiyon varlığı ve kronik iltihap hastalıkları işaret eder. Lösemi hastalarında da bu değer yüksek çıkar. Değerin düşüklüğünde lökosit yapımını bozan sorunların varlığı gündeme gelir.
PNL (Nötrofiller): Bu değerin yüksek çıkması durumunda bakteri kaynaklı enfeksiyonların varlığı düşünülür.
Lymphocytes (Lenfositler): Bu değer AIDS hastalığında düşerken, viral yollu enfeksiyonlarda yükselir.
Eosinophils (Eozinofiller): Bu değerin yüksekliği alerji ve parazit kaynaklı hastalıkları çağrıştırır.

Kan Tahlili ile İncelenebilecek Biyokimyasal Parametreler Nelerdir?

SEDİMANTASYON: Kanın çökme hızını gösterir. Romatizmal hastalıklarda, kan hastalıklarında ve iltihap oluşumlarında yüksek çıkar. Kan yapımının fazla olduğu durumlarda düşük çıkar.
Üre-BUN-Kreatinin: Böbreklerin işlevini gösterir. Böbrek yetersizliğinde yüksek çıkar.
Ürik Asit: Protein yıkımı olduğunda yüksek çıkar. Gut hastalığı ve böbrek hastalıklarında değer yüksektir. Protein ağırlıklı beslenenlerde ve doku yıkımlarında yüksek olma olasılığı fazladır.
AST - ALT: Karaciğer fonksiyonlarını izler. Yüksek alkol alanlarda, kalp ve kas hastalığı olanlarda yüksek çıkar.
GLUKOZ: Kandaki şeker oranını gösterir.
HbA1c: Hastanın son birkaç aylık şeker ortalamalarını gösterir.
GGT-ALP: Karaciğer ve safra hastalığı olanlarda yüksek çıkar. ALP, kemik hastalığı olanlarda da yüksektir. Hamilelerde ve çocuklarda yüksek çıkması normaldir.
KOLESTEROL-TRİGLİSERİD: Kandaki yağ oranlarını gösterir. HDL yararlı kolesterolü, LDL zararlı kolesterolü verir.
LDH-CK-CPK=CK MB, Troponin, Myoglobin, AST: Kalp hastalıklarını belirler. Ayrıca kas hastalıklarında da değerler yüksektir. LDH değeri kan hastalıkları ile tümörlerde yüksek olabilir.
T Protein-Albumin: Kandaki proteinleri gösterir.
Lipaz-Amilaz: Pankreasa ait hastalıkların belirlenmesinde rol oynar. Farklı hastalıklar için de önemi büyüktür.
Na-K-Ca-Mg-P: Kanda bulunan tuz oranlarını gösterir. Bu değerlerdeki farklılıklar, birçok hastalığın tanısına yardımcı olur.
Demir-Demir Bağlama Kapasitesi-Ferritin: Demir ve kan düzeylerini gösterir.
CRP: Yeni oluşmakta olan enfeksiyonun ya da inflamasyonun belirtisidir.
FT3, FT4, TSH: Tiroid bezi ile ilgili bilgiler verir.
PT, PTT, INR: Kan pıhtılaşma düzeylerini verir.
HBsAg, AntiHBs: Hepatit B sorgulaması yapar.
Anti HCV: Hepatit C sorgulaması yapar.