Kan Neden Toplardamardan Alınır?
Kan örneklerinin büyük çoğunluğu toplardamardan (ven) alınır, çünkü bu yöntem birçok avantaj sunar: - Toplardamarlar yüzeysel ve kolayca ulaşılabilir konumdadır (dirsek içi gibi).
- Toplardamar duvarları atardamarlara göre daha incedir ve daha az elastiktir, bu da iğnenin girişini kolaylaştırır.
- Toplardamardaki kan basıncı düşüktür, bu da kanın kontrollü bir şekilde alınmasına ve iğne çıkarıldıktan sonra kanamanın kolayca durdurulmasına olanak tanır.
- Toplardamar kanı, vücuttaki genel metabolik durumu ve birçok organın işleyişini yansıtan çok çeşitli testler için uygundur (şeker, kolesterol, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, hormon seviyeleri vb.).
- Tek bir girişimle nispeten fazla miktarda kan (örneğin birkaç tüp dolusu) güvenle alınabilir.
Kan Alma (Venöz Kan Alımı) Süreci Nasıl İşler?
Bu süreç, genellikle bir hemşire veya eğitimli bir flebotomist (kan alma teknisyeni) tarafından gerçekleştirilen standart bir prosedürdür:
1. Hazırlık ve Hastayı Tanımlama:
- Hastanın kimliği doğrulanır.
- İşlem kısaca açıklanır ve hastanın soruları cevaplanır.
- Hastanın aç olup olmadığı (açlık kan şekeri vb. testler için) gibi özel durumlar kontrol edilir.
2. Ekipman Hazırlığı:
- Steril, tek kullanımlık bir iğne, vakumlu kan tüpleri (içinde gerekli antikoagülan veya koruyucu madde bulunan), turnike (kan akışını yavaşlatmak için lastik bant), alkollü pamuk, gazlı bez ve yapışkan bant hazırlanır.
3. Uygun Bölgenin ve Damarın Seçilmesi:
- En sık olarak dirseğin iç kısmındaki "antekubital fossa" bölgesi tercih edilir. Buradaki sefalik, bazilik veya median sefalik ven gibi damarlar kullanılır.
- Damarı daha belirgin hale getirmek için kolun üst kısmına bir turnike bağlanır. Hastadan yumruğunu sıkıp açması istenebilir.
4. Temizlik ve Antisepsi:
- Kan alınacak bölge, genellikle %70'lik izopropil alkol ile temizlenir ve kurumaya bırakılır. Bu, cilt yüzeyindeki mikropları öldürerek enfeksiyon riskini en aza indirir.
5. Kan Alma İşlemi:
- Hasta rahat bir pozisyonda oturur veya uzanır.
- Teknisyen, damarı sabitlemek için başparmağıyla cildi aşağı doğru gerer.
- İğne, damara yaklaşık 15-30 derecelik bir açıyla hızlı ve temiz bir hareketle batırılır.
- İğnenin diğer ucu, vakumlu tüp tutucuya takılıdır. Tüp, tutucuya itilerek vakum sayesinde kanın tüpe dolması sağlanır.
- Gerekli tüm tüpler sırayla doldurulur.
6. İşlemin Sonlandırılması:
- Turnike gevşetilir.
- Son tüp çıkarıldıktan sonra, iğne yine hızlı bir hareketle çıkarılır.
- Kanamanın durması için hemen temiz bir gazlı bez veya pamuk topu ile enjeksiyon bölgesine baskı uygulanır.
- Hastadan baskıyı birkaç dakika boyunca sürdürmesi istenir.
7. Son İşlemler:
- İğne güvenli bir atık kutusuna atılır.
- Kan tüpleri, üzerine hastanın bilgileri yazılarak doğru şekilde etiketlenir.
- Enjeksiyon bölgesine yapışkan bir bant yapıştırılır.
- Hasta, baş dönmesi gibi olası yan etkiler konusunda bilgilendirilir.
- Kan örnekleri, analiz edilmek üzere laboratuvara gönderilir.
Bu süreç, eğitimli personel tarafından uygulandığında genellikle hızlı, güvenli ve minimal rahatsızlıkla sonuçlanır. |